Spraakmakend interview met Franke Sloothaak

Franke Sloothaak leerde naar paarden te luisteren

‘Een paard zei: iedereen praat over geld, maar wat is geld?’

 

Een paard dat de eigenaar via telepathie vertelt over het wel en wee op stal en op concours. Kan dat of is het flauwekul? Franke Sloothaak, één van ‘s werelds beste springruiters, vindt dat het tijd is om het paardenvolk inzicht te geven in deze vorm van communicatie.

 

Konden paarden maar praten. Wat zou het makkelijk zijn als onze geliefde viervoeter kon uitleggen waar dat pijntje vandaan komt. Waarom hij voor de laatste hindernis in het parcours zijn benen in het zand stak of waarom hij met een zuur gezicht op stal staat. Franke Sloothaak leerde dat het paard zijn eigen verhaal vertelt, sinds zijn echtgenote Sabine zich drie jaar geleden in de ‘diercommunicatie’ verdiepte.

 

Sabine Sloothaak runt een praktijk voor dieren en past alternatieve geneeswijzen als homeopathie en Bach Bloesem toe. Haar echtgenoot weet inmiddels ook: “Ieder mens is geboren met telepathie. Een klein kind kan niet praten en toch weten zijn ouders wat hij of zij wil. Dat is telepathie. Maar het kind ziet iedereen praten en het wil erbij horen, dus leert het de taal. Op het moment dat het gaat brabbelen, stopt de telepathie. Het ontwikkelt zich niet verder, maar het is ook niet weg. Ik noem maar: je wilt iemand bellen en diegene belt jou op dat moment. Dat is telepathie. Je kunt ook zeggen toeval, maar toeval bestaat niet.”

 

Schaap

Op de dag dat Sabine Sloothaak zich op de diergesprekken ging richten, stond Franke daar neutraal tegenover. “Ik zei: laat het maar gaan. Mijn eerste ervaring was tijdens een wandeling. We liepen langs en weiland met schapen en Sabine ging een gesprek aan. Een schaap vroeg wat we deden en zei vervolgens: ‘Een wandeling, wat is dat? Wij lopen hier in het land en hebben alleen interesse in eten. Wij wandelen alleen om gras binnen te krijgen.’ En ja, als je bij hun beleving stil staat, is het heel normaal dat ze zulke vragen stellen.”

 

Met een sportstal vol paarden kreeg Sabine de kans om haar diercommunicatie in praktijk te brengen. “Een paard zei: ‘Iedereen op concours en thuis praat over geld. Een paard is voor geld verkocht, in een proef is geld te verdienen. Maar wat is geld?’ Het was aan ons om uit te leggen dat je geld nodig had om bijvoorbeeld voer te kopen en om naar concours te gaan. We staan er niet bij stil, maar zo vanzelfsprekend is het allemaal niet voor een dier.”

 

Sabine Sloothaak ging in gesprek met het Grand Prix-springpaard Legurio (v.Landadel). “Legurio was een headshaker onder mijn stalruiter en hij maakte aan Sabine duidelijk dat hij een andere ruiter wilde. Pas dan zou hij stoppen met het schudden van zijn hoofd. Toen ik hem ging rijden, waren de problemen over. Als je je in het paard verplaatst, dan begrijp je dat hij ons iets aan het verstand wilde brengen, maar dat hij niet wist hoe hij het ons duidelijk moet maken. Sabine kon met hem communiceren en zo kwamen we er snel achter, maar anders waren we toch wel gaan zoeken, hadden we een ruiterwissel toegepast en waren de problemen daarmee ook opgelost.”

 

Franke is er van overtuigd dat op die manier paarden bij de juiste ruiters zijn gekomen. Niet zozeer omdat ze dat letterlijk vertelden, maar omdat hun eigenaren op hun ‘gevoel’ afgingen. “Milton kwam naar John Whitaker, Walzerköning kwam bij mij, Cumano ging naar Jos Lansink terwijl Marc Van Dijck ook een goede ruiter is. Het is geen toeval dat zulke paarden bij een bepaalde ruiter komen met wie het dan zo goed klikt. Goed, de eigenaren beslissen, maar de mens doet vaak dingen omdat hij of zij er een goed gevoel bij heeft. De paarden hebben dat dus toch duidelijk kunnen maken.”

 

Stalproblemen

Ondertussen zijn op stal veel vragen beantwoord. Zo weigerde een jonge merrie te eten nadat zij van stal veranderde. “Zij stond in zijn box waar luifels voor hingen, zodat de hengst niet steeds afgeleid raakte door de paarden die door de stalgang kwamen. Ze vrat niet, zelfs na drie, vier dagen niet. Geen suikerklontje, geen brokken. Niets. Toen hebben we Sabine erbij gehaald. De merrie zei: ‘Alle paarden kunnen naar buiten kijken, maar ik niet’. Ze beloofde om te gaan eten als de luifel zou worden weggehaald. Dat deden we. De groom gooide voer in haar bak en ze vrat direct. Als je het weet, heb je begrip voor dat gedrag.”

 

En zo komen we bij een ruin die van stal wil veranderen, want ‘hij irriteert zich aan die twee merries naast hem die de hele dag door beppen’. “Paarden communiceren onder elkaar ook. Daarom verwissel ik paarden wel eens van box. Uit gevoel en soms laten de paarden al via lichaamstaal zien dat ze zich op een plek niet thuis voelen. Ze zijn ontevreden en leggen de oren in de nek.”

 

Stalproblemen kreeg ook de Franse topruiter Michel Robert met zijn bekende Grand Prix-springpaard Galet d’Auzay, die onlangs in de wereldbekers van Bordeaux en Vigo eerste en vierde werd. “We waren op concours in Arrezzo en Galet begon in zijn wedstrijdbox met headshaking. Sabine ging de stal in, kwam na vijf minuten weer buiten en vroeg aan Michel of hij een nieuw paard had waar hij nóg meer geloof in heeft. En Michel knikte ja, hij zou een super paard erbij hebben. Wat bleek, Galet was jaloers op het nieuwe speelgoed van Michel. Hij wilde meer aandacht en dat kreeg hij door met z’n hoofd te schudden.”

 

Levensopgave

Wat Franke Sloothaak een belangrijk issue vindt is dat elk dier wordt verteld wat zijn of haar opgave in het leven is. “Zo kocht ik vorig jaar een zevenjarige hengst. Sabine vroeg of hij wist waarom hij bij ons was. ‘Nee’, zei hij, ‘het bevalt me wel goed hier. Mooie stal, goede verzorgers’. Hij had ook wel gewonnen op springconcoursen en vond dat leuk, maar dat dat zijn werk was wist hij niet. Maar vaak weten de dieren het wel. Net als dat ze het weten wanneer ze gehandicapten op hun rug hebben. Ineens zetten ze geen stap verkeerd.”

 

Als Franke’s zwager aanklopt met het probleem dat de pony van z’n dochter vaak langs de hindernis loopt, is de oplossing snel gevonden. “De amazone moet visuele plaatjes van het parcours naar de pony overbrengen. Iedere ruiter doet dat, maar staat daar niet bij stil. Voordat je de ring ingaat, rijd je in gedachten alvast het parcours. Hoe kan het anders dat paarden in barrages zo snel met de ruiters kunnen wenden? Dat komt door die communicatie”, stelt Sloothaak.

 

En zo communiceert iedereen op z’n eigen manier met z’n paard, zegt de springruiter. “Neem Jos Lansink die heel geconcentreerd en precies werkt, neem Angelique Hoorn die op gevoel rijdt en haar paarden op die manier motiveert. Kijk naar Yves Bost, die bekritiseerd wordt om zijn niet-klassieke rijstijl en toch wint. Waarom? Ook hij motiveert z’n paarden op de één of andere wijze. En IJsbrand Chardon is toch ook succesvol in de mensport omdat hij communiceert met zijn paarden. Ze luisteren naar hem.”

 

Wie kunnen het?

Communiceren met dieren is niet moeilijk volgens Franke, maar je moet er wel goed voor in je vel zitten. “Als je problemen met jezelf hebt, dan werkt het niet. Je moet eerst leren je binnenste te horen. Soms merk je al iets, maar je gelooft het niet. Soms had je het gevoel gisteren al, dat het paard bijvoorbeeld kreupel is, maar toen heb je niet geluisterd. Dat gevoel moet je leren vertrouwen, net als dat je de afstand naar een hindernis leert inschatten.”

 

Er zijn cursussen voor, maar telepathie is niet voor iedereen weggelegd. Zelfs voor Sloothaak is dat een deur te ver en daar voert hij wel eens discussie over met zijn vrouw. “Zij zegt dat ik het ook kan leren. Maar ik communiceer op m’n eigen manier, door te rijden. Als ik les geef, is mijn opgave om paard en ruiter te verbeteren. Als ik soms vijftien minuten op een paard zit, verander ik zoveel dat de leerling kan aanvoelen wat ik bedoel.”

 

Welzijn

De communicatie van zijn echtgenote is vooral gericht op het verbeteren van het welzijn van het dier, vertelt Franke. “Hoe voel je je, heb je ergens problemen mee, sta je in een fijne stal?” Voor de ruiter zelf geldt uiteindelijk dat hij wedstrijden wil winnen. “Dan moet een paard weten dat het werk soms ook moeilijk is. Dat het harder moet werken, dat ze ook door spierpijn heen moeten. Dan hebben ze het niet makkelijk, maar ze weten ook dat je ergens naar toewerkt en dat het beter voor ze is.”

 

“Wat je van het paard vraagt moet wel terecht zijn. Treiteren is het ergste wat je als ruiter kan doen. Dan kun je de paarden beter een keer doorpakken. Twee keer daags twintig minuten rijden is zinvoller dan één keer anderhalf uur. Een paard is een vluchtdier en is er niet voor gemaakt om een langdurige prestatie te leveren. Dat is funest. Als ik aan het rijden ben en er komt iemand de hal binnen die problemen met z’n paard maakt, dan zeg ik: kom vanmiddag maar terug.”

 

Als paarden niet zo sensibel zouden zijn, zouden ze ook niet aan sport doen, stelt Franke. “Bonfire maakte er in het begin een puinhoop van en ik weet zeker dat Anky er ook twee tot drie keer per dag erop gezeten heeft. Maar weet je wat mooi is? Als je zo’n gecompliceerd paard hebt met zoveel mogelijkheden en het functioneert op een dag, dan heb je een betere dan de rest.”

 

Voordelen

Waarom zou men zich gaan verdiepen in diercommunicatie? “Voor iedereen is het belangrijk dat het paard zich thuis voelt en weet wat zijn opgave is en daar plezier aan beleefd. Zie het als een hulp om het welzijn te verbeteren. Je kan het paard voorbereiden op een verkoop. Gewoon door het hem te vertellen, hard op of in gedachten. Het helpt mij ook bij de sport. Sabine kan op afstand communiceren met de paarden en soms gebeurt het wel eens dat ze mij belt en adviseert hoe ik een paard die wedstrijddag moet voorbereiden op een proef.”

 

Sloothaak denkt dat op den duur de sportresultaten ook beter worden. “Je kunt het paard helpen met problemen en stress afbouwen, maar het is te gemakkelijk om je paard te vertellen dat hij in het parcours zijn benen hoger moet optillen. Er zijn zoveel andere invloeden die een rol spelen of je foutloos rijdt of niet. Dit is maar een klein onderdeel. Of ik dit allemaal al veel eerder had willen weten? Ik weet het niet, de tijd was er toen nog niet rijp voor.”

 

Nadelen

De talloze gesprekken met de paarden maakt het dagelijkse leven er niet altijd makkelijker op. “Er zijn zeker ook nadelen”, erkent Franke Sloothaak. “De paarden gaan bewuster met verschillende dingen om. Ze willen niet meer bij je weg. Als je praat over verkopen, dan weten ze dat. Ik had een paard dat zich steeds blesseerde in de box als hij wist dat hij uitgetest ging worden. Die hebben we op een gegeven moment dik ingepakt en beschermd. Zo had ik ook een heel sensibel paard, dat we ’s ochtends voor de zekerheid nog reden, en ’s middags met klanten het zadel niet meer opkregen. De paarden hadden elkaar gejend, van jij gaat hier lekker weg. Maar waar Sabine vaak moeite mee heeft is als ze op rijverenigingen veel treurige paarden ziet die hun tijd afwachten en geen levensmotivatie meer hebben. Dat doet haar zeer.”

 

Begrip en respect

Het is heel makkelijk om rekening te houden met de behoeftes van een paard, zonder dat je in het diepste van zijn ziel hoeft te kijken. Stressfactoren kun je makkelijker uitsluiten dan sommigen denken. “Een paard dat gewonnen heeft, weet dat en geniet daar van. Maar je hebt paarden die een hekel aan de spotlights hebben. Dat kan zoveel stress voor niets geven. Concoursorganisaties hebben niet altijd begrip voor dieren. Een paard moet een prijsuitreiking leuk vinden omdat hij de beste is, maar dat gaat niet voor alle paarden op. Dat moet je als ruiter accepteren. Of je gaat te voet je prijs ophalen óf je vraagt of de lichten in de hal aanblijven en de spots uitblijven. Dat laatste heb ik een keer in Dresden gevraagd. En is dat een probleem? Voor het publiek niet en voor het paard is het prettiger.”

 

Moet je dan altijd je oor te luisteren leggen bij het paard? Sloothaak vindt van niet en verwijst naar de ruiterwissel op het WK in Aken, waar Shutterfly van Meredith Michaels-Beerbaum bloednerveus werd van het omzadelen. “Dat was een puinhoop, maar ze moesten doorzetten. Nog een voorbeeld: Sabine’s trainster kreeg het probleem dat de dieren het respect voor haar verloren omdat ze alleen maar goed voor ze wilde zijn. Ineens werd ze getrapt door een ezel. Dat kan niet. Met het opvoeden van kinderen gaat dat net zo. Ik heb een hekel aan slaan, maar als ze niet luisteren pak ik ze bij de arm. Mens en dier moeten weten dat er grenzen zijn. Respect is het belangrijkste in je leven. Als jij geen respect voor je vriend of vriendin hebt, kun je net zo goed meteen stoppen met die relatie want dat wordt nooit wat.”

 

Rijp voor het gesticht

Aan de reacties van buitenaf is Sloothaak gewend: “Rijp voor het gesticht, zeggen sommigen. Maar er zijn ook mensen die zich ervoor open stellen. We hebben het geluk dat we in een tijd leven waarin mensen meer open staan voor andere dingen. Acupunctuur, Reiki, Chinese geneeswijzen, handoplegging. Dat zijn onderdelen van oude culturen. Als vroeger iemand dat deed dan was je een heks, kwam je op de brandstapel of werd je verketterd door de kerk. Tegenwoordig leeft het weer op, nu de invloed van de kerk afneemt. Toch klampen we ons allemaal vast aan tradities. Het moet zo en zo, maar er komen zoveel andere dingen bij. Je wilt je blik verruimen of niet.”